دادگاه‌ها در سراسر کشور مسئولیت رسیدگی به شکایات مردم را بر عهده دارند. هر دادگاه می‌بایست پس از طرح دعوا توسط خواهان به پرونده رسیدگی نماید. قاضی دادگاه با کمک کارشناسان و مشاوران قضایی به تحقیق در خصوص دعوا و جمع آوری مدارک می‌پردازد. سپس رسیدگی به دعوا ادامه می‌یابد و حکمی در خصوص پرونده صادر می‌شود. اما گاهی ممکن است پرونده‌ای در دادگاهی تشکیل شود و آن مرجع قضایی از یک دادگاه دیگر بخواهد که به نیابت از او به پرونده رسیدگی کند. در این مورد استفاده از نیابت قضایی برای دادگاه‌ها کارآمد خواهد بود که شرایط خاص خود را دارد. نیابت قضایی به صورت داخلی و بین المللی انجام می‌گیرد. در ادامه این مقاله قصد داریم در خصوص نیابت قضایی داخلی توضیحات مفید و مختصری را خدمت شما عزیزان ارائه نماییم، با ما همراه باشید.
نیابت قضایی داخلی از دیدگاه قانون
دادگاه‌ها وظیفه دارند که در خصوص ادله و دعاوی مختلف تحقیق و سپس حکم مناسب را صادر نمایند. اما گاهی پیش می‌آید که دادگاه نمی‌تواند به پرونده رسیدگی کند، زیرا رسیدگی باید خارج از محدوده دادگاه انجام گیرد. در این صورت دادگاه از نیابت قضایی استفاده می‌کند. یعنی از دادگاه صلاحیت دار محلی که امکان رسیدگی به پرونده در آن وجود دارد می‌خواهد که رسیدگی به پرونده را به انجام برساند. برای مثال گاهی ممکن است در یک پرونده نیاز به معاینه محلی و تحقیقات این چنینی در شهر‌های دیگر باشد.
در این صورت دادگاه نیابت دهنده از مرجع قضایی دیگر می‌خواهد که به نیابت از او معاینه محلی را به انجام برساند. به این کار نیابت داخلی گفته می‌شود. منظور از نیابت داخلی، اهدای نیابت به مراجع قضایی در داخل کشور می‌باشد. البته استفاده از نیابت قضایی داخلی مستلزم وجود برخی شرایط نیز می‌باشد.
توصیه می‌کنیم مقاله نیابت قضایی را مطالعه نمایید.
شرایط استفاده از نیابت قضایی داخلی توسط دادگاه‌ها
همه دادگاه‌ها می‌توانند از نیابت قضایی داخلی استفاده کنند. اما برای استفاده نمودن از این اختیار قانونی نیاز به وجود برخی شرایط می‌باشد. در زیر شرایط استفاده از نیابت قضایی داخلی را شرح داده‌‌ایم:
- برای استفاده از نیابت قضایی نباید مباشرت دادگاهی که رسیدگی را بر عهده می‌گیرد شرط دعوا باشد.
- برای استفاده از نیابت قضایی می‌بایست شرایط به گونه‌‌ای باشد که نیاز به رسیدگی به پرونده در خارج از حوزه دادگاه باشد.
نکته: برای معتبر شناخته شدن دادگاه اجرا کننده نیابت لازم است که این اقدامات مورد وثوق دادگاهی که اقدام به اهدای نیابت نموده است واقع شوند.
نحوه اجرای نیابت قضایی داخلی
ابتدا دادگاه نیابت دهنده از دادگاه نایب می‌خواهد که رسیدگی به پرونده را بر عهده بگیرد. سپس دادگاه نیابت دهنده مدارک و مستندات پرونده را برای دادگاه نایب ارسال می‌کند. دادگاه نایب نیز رسیدگی به پرونده را آغاز می‌کند. سپس اقدام به تحقیق و جمع آوری مدارک می‌نماید و در آخر مستندات و نتیجه تحقیقات خود را برای دادگاه نیابت دهنده ارسال می‌کنند. در نتیجه نیابت قضایی داخلی انجام می‌گیرد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نیابت قضایی داخلی، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون نیابت قضایی داخلی پاسخ دهند.
سوالات متداول
نیابت قضایی داخلی و بین المللی چه تفاوتی با یکدیگر دارند ؟
نیابت قضایی داخلی در داخل کشور و نیابت قضایی بین المللی در کشور‌های دیگر انجام می‌گیرد.
اگر مباشرت دادگاه رسیدگی کننده شرط دعوا باشد امکان استفاده از نیابت قضایی وجود دارد ؟
خیر در این صورت نمی‌توان از قرار نیابت قضایی استفاده نمود.
ایراد عدم اهلیت به چه معناست ؟